واکاوی نحوه‌های تلمیح و پارودی در روابط متون نقاشی و فیلم‌های پدرو آلمودوار بر اساس آرای ژرار ژنت و لیندا هاچن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده پژوهشهای عالی هنر و کارآفرینی، گروه پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار گروه نقاشی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

3 دانشیار گروه تلویزیون، دانشکده تولید رادیو و تلویزیون، دانشگاه صدا و سیما، تهران، ایران.

چکیده

ارتباط سینما و نقاشی از جمله مقولاتی انگاشته می­شود که از دیرباز مورد توجه بوده است. پدرو آلمودوار را باید در زمره­ ی فیلمسازانی به شمار آورد که فیلم­ هایش پیوند وثیقی با هنر نقاشی دارند. آلمودوار با ارجاع به آثار نقاشان کلاسیک مانند ولاسکوئر و تیسین؛ هنرمندان مدرن نظیر دالی، مگریت، هاپر، پیکاسو و حتی نقاشان انتزاعی مثل موندریان و روتکو در دسته­ ی کارگردانانی قرار می­گیرد که امتزاجی از نقاشی و سینما در فیلم­ هایش نظاره می ­شود. این پژوهش به شیوه­ ی کیفی به تحلیل نقاشی در فیلم­ های پدرو آلمودوار می­پردازد. هدف از تحقیق پیش رو مطالعه­ ی نقاشی در سینمای آلمودوار با طرح این پرسش است که «فیلم­ های پدرو آلمودوار چگونه از متون نقاشی تأثیر پذیرفته ­اند؟». این مقاله برای پاسخ به این پرسش از روش توصیفی-تحلیلی بر مبنای آرای ژرار ژنت در حوزه ­ی بینامتنیت و لیندا هاچن در حیطه ­ی پارودی بهره جسته است. یافته ­ها مؤید این مطلب است که قاب­ های سینماتوگرافیک در فیلم­ های آلمودوار به انحای مختلفی از نقاشی استنساخ شده­ اند؛ گاه در قالب تابلو­های زنده و گاه در قالب تصاویری که آثار انتزاعی را به ذهن متبادر می ­سازند. تلمیح، وارونگی آیرونیک، فرامتن­ سازی و بازآفرینی به مثابه­ ی ادای احترام؛ به عنوان وجوه آرای این دو متفکر، اضلاعی هستند که فیلمساز به میانجی آنها از نقاشی در کارهایش سود برده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Modes of Allusion and Parody: Intertextual Relationships Between Painting and Pedro Almodóvar's Films Based on the Theories of Gérard Genette and Linda Hutcheon

نویسندگان [English]

  • Vahid Rajabi 1
  • Afsaneh Nazeri 2
  • Masoud Naghashzadeh 3
1 Ph.D. Student of Art Research, Department of Research Excellence in Art and Entrepreneurship, Art Research Group, Art University of Isfahan. Isfahan, Iran.
2 Associate Professor, Department of Painting, Faculty of Visual Arts, Art University of Isfahan. Isfahan, Iran.
3 Associate Professor, Department of Television, Radio and Television Faculty, IRIB University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The relationship between cinema and painting has long been considered a subject of interest. Pedro Almodóvar is a prominent and progressive filmmaker in new Spanish cinema. His movies are marked by a distinct style and an idiosyncratic aesthetic expression. Frequently, Almodóvar has acknowledged being influenced by various sources. Almodóvar should be counted among the filmmakers whose films have a strong connection to the art of painting. He is one of the directors whose works are fundamentally based on an aesthetic framework of painting. The use of paintings as part of the cinematic mise-en-scène and the recreation of famous paintings within the cinematographic frame are considered to be the primary relationships between Almodóvar's works and art. However, sometimes these connections transcend facile associations and require greater effort to sufficiently be comprehended.
Almodóvar employs various techniques of reference for oeuvres from classical painters such as Diego Velázquez, and Titian; modern artists like Salvador Dalí, René Magritte, Edward Hopper, and Picasso in addition to even the abstract painters like Piet Mondrian and Mark Rothko. This feature places him among the directors exhibiting a unique knowledge of painting in their films. The present research conducts a qualitative analysis of paintings in Almodóvar's films. This study aims to examine painting in Almodóvar's cinema by posing the question of how Pedro Almodóvar's films have been influenced by painting. This developmental research utilizes a descriptive-analytical, comparative methodology and a theoretical framing approach to study the modes of cinematic allusion based on Gérard Genette's intertextuality theory and Linda Hutcheon's theory of parody. Case studies include the prominent works of this filmmaker from the 1980s.
The findings indicate that the cinematographic frames in Almodóvar's films have been transcribed from painting in various ways. In the first case, the relationship between the cinematic frames and the paintings is a simple intertextual allusion, whereby the filmmaker, inspired by a painting, recreates it in the cinematic frame, known as tableaux vivant. At times, these allusions transcend a simple association and take on a metaphorical quality, forging a particular connection with the world of the film's characters. In some cases, the intertextual relationship leads to a multilayered connection that generates a new texture of allusion and trans-contextualizing occurs, a concept derived from the theoretical dimensions of Linda Hutcheon's parody, which is perceived as a significant feature of modern art. In some instances, the relationship between Almodóvar's cinematic frames and paintings follows an ironic inversion, whereby a form of allusion and imitation is observed but with a repetition that contains differences, possibly employed for purposes such as critique or recreation. In some cases, Almodóvar uses the frame as a painter's canvas, employing cinematic techniques to create scenes reminiscent of abstract paintings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Allusion
  • Gérard Genette
  • Linda Hutcheon
  • Parody
  • Pedro Almodóvar's Cinema
  • Tableau vivant
اچ. پورتر، ابوت. (1397). سواد روایت، ترجمه رویا پورآذر و نیما اشرفی. تهران: اطراف
اسلامی، مازیار. (1398). چشم جان‌بین: ملاحظاتی پیرامون زیباشناسی فیلم، تهران: لگا
بابایی، بهاره. (1392). نقاشی و سینما (رابطه‌ی متقابل)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا، تهران.
بونیترز، پاسکال. (1398). قاب‌زدایی‌ها: جستارهایی در باب نقاشی و سینما، ترجمه مهدیس محمدی. تهران: علمی و فرهنگی
بیات، داوود. (1396). تحلیل روانپویشی آثار هنری اصغر فرهادی و پدرو آلمودوار، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین.
پاکباز، روئین. (1396). دایرةالمعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر
پیرایش مقدم، حمید. (1398). بررسی تاثیرات متقابل سینما و نقاشی (نمونه‌ی موردی: ادوارد هاپر و سینما)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر تهران، دانشکده هنرهای تجسمی، تهران.
حسن نیا، جواد. (1392). بررسی تأثیر تفکر کوبیسم بر سینما، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر تهران، دانشکده سینما و تئاتر، تهران.
داله واکه، آنجلا. (1401). سینما و نقاشی: هنر چگونه در فیلم به کار می‌رود، ترجمه رضا تاجمیر و امیر یحیی حدادی، تهران: خوانه
رجبی، وحید؛ ناظری، افسانه؛ و نقاش‌زاده، مسعود. (1401). واکاوی روابط بینامتنی در فیلم‌های آلمودوار بر اساس آرای ژرار ژنت. فصلنامه‌ی علمی پژوهش هنر. 12(24): صص 73-59
فیلیپس، ویلیام. (1390). مبانی سینما(جلد دوم)، ترجمه رحیم قاسمیان، چاپ سوم، تهران: ساقی
لینتن، نوربرت. (1393). هنر مدرن، ترجمه علی رامین. تهران: نشر نی
مک‌ایور، گیلیان. (1401). تاریخ هنر برای فیلمسازان (جلد 2)، ترجمه مجید کیانیان، تهران: ایجاز
ملپس، سایمن؛ ویک، پاول. (1394). درآمدی بر نظریه‌ی انتقادی، ترجمه گلناز سرکار‌فرشی. تهران: سمت
موکه، داگلاس‌کالین. (1401). آیرونی، ترجمه‌ حسن افشار. چاپ چهارم، تهران: نشر مرکز
نامور مطلق، بهمن. (1395). بینامتینت از ساختارگرایی تا پسا‌مدرنیسم، تهران: سخن
نیکویی، علیرضا. (1395). بینامتنیت؛ گسترش افق‌ها و امکان‌ها. در کتابت روایت (درس‌گفتارهای داستان). به کوشش کیهان خانجانی. تهران: آگه.
126-115 Abbott, H. P. (2018). The Cambridge introduction to narrative. (Translated by R. Pourazar and N. Ashrafi). Tehran: Atraf. (in Persian).
Almodovar, P. (2009). Volver: A Filmmkers Diary. In All About Almodóvar: A Passion for Cinema. Brad Epps and Despina Kakoudaki (eds.), London: University of Minnesota Press: 446-465
Babaei, B. (2013). Painting and Cinema (interaction between them). The Degree of Master of Arts in Paintings. University of Tehran, Faculty of visual Department of painting and Sculpture, Tehran. (in Persian).
Bayat, D. (2017). Psychodynamic analysis on Pedro Almodovar and Asghar Farhadi’s artworks. The Degree of Master of Science in Psychology. Imam Khomeini International University:Ghazvin. (in Persian).
Bonitzer, P. (2018). Decadrages‬. (Translated by M. Mohammadi). Tehran: Elmi – Farhangi. (in Persian).
Camarero Gómez, G. (2020). Pinturas y esculturas como metáforas argumentales en el cine de Pedro Almodóvar. Laboratorio de arte, 32(6), 547-562. https://doi.org/10.12795/LA.2020.i32.27
Corbett, R. (2019). I Wouldn’t Be Offended if You Described It as Decorative Art:’ Filmmaker Pedro Almodóvar on Why He’s a Floral Still-Life Photographer Now. https://news.artnet.com/art-world/pedro-almodovar-photography-1535581. Accessed May 7,2019
Dalle Vacche, A. (2023). Cinema and Painting: How Art Is Used in Film. (Translated by Reza Tajmir and Amiryahya Hadadi). Tehran: Khane. (in Persian)
Eslami, M. (2018). The clairvoyant eye:Considerations about film Aesthetics. Tehran: Lega (in Persian).
Fischer, L. (2019). Cinemagritte: René Magritte within the Frame of Film History, Theory, and Practice. Detroit: wayne state university press
Genette, G. (1997). Palimpsests: Literature in the Second Degree. Translated by Channa Newman and Claude Doubinsky. Lincoln and London: University of Nebraska Press
Hassan Nia, J. (2013). Influence of the Cubism Thought in Cinema: A Survey. The Degree of Master of Art in Cinema. Tehran University of Art, Faculty of Cinema and theater, Tehran. (in Persian).
Hatcheon, L. (1985). A Theory of Parody: The Teachings of Twentieth-Century Art Forms. New York: University of Illinois Press.
Jacobs, S. (2011). Framing Pictures: Film and the Visual Arts (Edinburgh Studies in Film and Intermediality). ‎ United Kingdom: Edinburgh University Press
Kakoudak, D. (2009). Intimate Strangers: Melodrama and Coincidence in Talk to Her. From All About Almodovar: A Passion for Cinema. Prepared by Brad Epps and Despina Kakoudaki. London: University of Minnesota Press:193-240
Lynton, N. (2014). The story of modern art‭.‬ (Translated by A. Ramin). Tehran: Ney.‬ (in Persian).‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
Malpas, S., & Wake, P. (2015). The Routledge companion to critical and cultural theory. (Translated by G.Sarkar farshi). Tehran: The Center for Studying and Compling University Books in Humanitics (SAMT). (in Persian).
Mathijs, E., & Sexton, J. (2011). Cult Cinema An Introduction. United States: Wiley-Blackwell
McDowell, J. (2016). Irony in Film (Palgrave Close Readings in Film and Television). London: Palgrave Macmillan
McIver, G. (2022). Art history for filmmakers. (The second volume), (Translated by Majid Kianian). Tehran: Ejazz. (in Persian) Meister, K. (2016). Painting a Cinematic Tableau Vivant. Master Thesis, Faculty of Fine Arts, Tallinn University, Tallinn, Estonia.
Muecke, D.C (2022). Irony. (Translated by Hasan Afshar). Tehran: nashr-e-markaz. (in Persian)
Namvar motlagh. B. (2016). Intertextuality from Structuralism to Postmodernism. Tehran: Sokhan. (in Persian).
Navarrete-Galiano, R (2011). Almodóvar : conceptualización de la pintura en los fotogramas. Razón y Palabra, 74 (24),1-24. http://hdl.handle.net/11441/39082
Nikooei, A. (2016). Intertextuality; Expanding horizons and possibilities. In Writing book (lessons of stories). by effort Keyhan Khanjani. Tehran. Agah:115-126. (in Persian)
Pakbaz, R. (2017). Encyclopedia of art. Tehran: Farhangmoaser. (in Persian)
. Petho, A. (2014). The Tableau Vivant as a “Figure of Return” in Contemporary East European Cinema. Acta Universitatis Sapientiae Film and Media Studies. 9(1):51-76
Philips, W. (2011). Film: an interoduction (The second volume) .(Translated by R.Ghasemian). Tehran: Saghi. (in Persian). Pirayesh Moghadam, H. (2019). The Mutual Impacts of Cinema and Painting: A Case Study on Edward Hopper and Cinema. The Degree of Master of Arts in Paintings. Tehran University of Art, Faculty of Visual Arts, Tehran. (in Persian). Rajabi, V., Nazeri, A., & Naghashzade, M. (2022). Exploring the intertextual relationships in Pedro Almodóvar’s films based on Gérard Genett’s opinions. Scientific Journal of Pazhuhesh-e Honar ,12(24), 59-73. (in Persian)
Salas González, C. (2014). La pintura surrealista en el cine de Almodóvar. Área Abierta, 14(2),74-82. https://doi.org/10.5209/rev_ARAB.2014.v35.n2.45766
 URL1: https://www.moma.org/collection/works/79270  URL2:https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Nighthawks_by_Edward_Hopper_1942.jpg
 URL4:https://www.artnet.com/artists/ben-nicholson/abstract-with-red-circle- ovgNzP9PArot1ypbvUIEBg2
 URL10: URL18:https://www.metmuseum.org/art/collection/search/484362
 URL11: URL20: https://www.widewalls.ch/magazine/de-stijl-neoplasticism  URL12:https://www.redbubble.com/i/framed-print/Homage-to-the-Square-in-Red-by-Jayiscool71/93294356.AJ1A3
 URL13: URL13: https://artscash.com/paintings-31.html