واکاوی مفهوم زمان در سینمای ونگ کار-وای بر اساس آرای ژیل دلوز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده‌ی سینما و تئاتر، دانشگاه هنر، تهران، ایران

چکیده

فیلم­های ونگ کار-وای در عین تفاوت­های زیادی که با هم دارند، به همدیگر مرتبط و هویت یگانه­ای را تشکیل می­دهند. آن چه که این یگانگی را فراهم می­سازد، چگونگی پرداختن کار-وای به مقولات حرکت و زمان است که در همه­ی فیلم­های او حضور پررنگی دارند. برای رسیدن به این هدف، فرضیه مقاله این است که سینمای او قابلیت بررسی بر اساس دسته­بندی جامع ژیل دلوز از نشانه­های سینمایی یعنی دو مقوله­ی حرکت-تصویر و زمان-تصویر را دارد و این متن تمرکز خویش را بیشتر بر روی مقوله­ی زمان-تصویر و مفهوم مرتبط با آن که دلوز کریستال-زمان می­نامد، می­گذارد. در این ارتباط مفاهیمی چون دوگانه­ی زمان-تصویر و روش­های خلق وضعیت­های ناب بصری بررسی می­شود. زمانی که دلوز با بیان مفهوم کریستال-زمان در نظر دارد نه زمان روان­شناسانه منحصر به یک ذهنیت فردی و نه حتی زمان اومانیستی مربوط به نگرش اگزیستانسیالیستی، بلکه نوعی زمان هستی­شناسانه مرتبط به مقوله­ی برگسونی آن یعنی دیرند است. روش کلی این تحقیق به شیوه توصیفی می­باشد و با بررسی کیفی و با استفاده از مورد پژوهی و با در نظر گرفتن چارچوب نظری تفکرات ژیل دلوز در مورد سینما و با استفاده از منابع کتابخانه­ای و بررسی موردی فیلم­ها، این آثار را مورد مطالعه قرار خواهد داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of concept of time in Wong kar-wai٬s cinema base on the Gilles Deleuze٬s theories

نویسندگان [English]

  • mosayeb sharafi
  • Ali Rouhani
Faculty of Cinema and Theater, University of Art, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Wong Kar-Wai is a filmmaker who has always been known for his unique visual style and his attention to fragmented narratives and non-linear editing that has attracted film audiences and critics, and even the academic community. While critics have noted his style for using unusual camera angles, saturated colors, and non-linear editing, what is apparent in most of his films is his obsession with time and memory themes. In addition, contemplation is a subject that can be described as a kind of melancholy, depression, or nostalgia that is not unrelated to the category of time. Henry Bergson and Gilles Deleuze have been thinkers who have always been concerned with time and memory. Although Bergson did not favor cinema, his concern for understanding how time was perceived led him to create concepts that were the basis of Deleuze’s work. Deleuze’s two key concepts in his theory were: movement-image and time-image. We are led to distinguish between classical linear time and the concept of time in modern times. As stated above, the main purpose of this study is to provide a comprehensive study of the entire workbook of Wong Kar-Wai in order to show how his films are interconnected and intertwined with the aforementioned concepts and also to show the many differences and unique identity of the works. In our view, what provides this unity is how Kar-Wai deals with the issues of movement and time that are present in all of his films. In fact, we want to explore what technical, narrative, and time-consuming features of filmmaking allow to integrate them all. To this end, our hypothesis is that his cinema is capable of being examined by Gilles Deleuze’s comprehensive categorization of cinematic cues, namely movement-image and time-image. Deleuze’s theory seems to resonate at every level of Wong Kar-wai’s films: from the dual nature of representation to the understanding of time and memory. Although many have
Mosayeb Sharafi**1, Ali Rouhani2
1 Graduate Master in Cinema, Faculty of Cinema and Theater, Tehran University of Art, Tehran, Iran.
2Associate Professor, Faculty of Cinema and Theater, Tehran University of Art, Tehran, Iran.
(Received 7 July 2020, Accepted 5 Mar 2021)
referred to the Deleuze-Kar-Wai relationship, no attempt has been made to systematically describe the relationship. Of course, we’re not just adding Deleuze categories to Wong Kar-Wai’s films, but we want to use its classification of cinematic symbols and images to explore his cinema. Simultaneously, we focus more on the category of time-image and the related concept of what Deleuze calls the crystal-time. In relation to time-image duality, we examine ways of creating pure visual and acoustic states that, according to Deleuze, are the preliminary and primary features for the emergence of time-pure images or time crystals. When Deleuze conveys the concept of the crystal-time, it is neither a psychological time unique to an individual mentality, nor even a humanistic time associated with existentialist attitudes, but rather a kind of ontological time related to Bergson’s category of duration. The general method of this research is descriptive and with some qualitative research using case studies and taking into consideration Gilles Deleuze’s theoretical framework of cinema thinking and using library resources and case studies of films and study the works. During the review we also use Henry Bergson’s theories related to the subject.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cinema
  • Wong Kar-wai
  • Crystal-Time
  • Gilles Deleuze
- برانیگان، ادوارد(1386)، نقطه­ی دید در سینما: نظریه­ی روایت و ذهنیت در سینمای کلاسیک، ترجمه­ی مجید محمدی، انتشاراتبنیاد سینمایی فارابی، تهران.
   - برگسون، هانری(1375)، ماده و یاد:رهیافتی به رابطه­ی جسم و روح، ترجمه­ی علی­قلی بیانی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی،       تهران.
- دلوز، ژیل(1397)، سینما1:حرکت-تصویر، ترجمه­ی مازیار اسلامی، نشر مینوی خرد، تهران.
- دلوز،ژیل، کولبروک، کلر. باگیو، رونالد (1390)، ادراک، زمان و سینما، ترجمه­ی مهرداد پارسا، نشر رخ داد نو، تهران.
- روحانی، سیدعلی و عماد ابوعطااملشی (1396)، " نظریه­ی خاطره-زمان هانری برگسون و تاثیر آن بر روایت در سینمای معاصر ایران"، فصلنامه­ی علمی-پژوهشی دانشگاه هنر، دوره 15، پاییز و زمستان 1396، صفحات: 55-72.
- شوارتس، سنفورد(1382)، آنری برگسون، ترجمه­ی خشایار دیهیمی، نشرماهی، تهران.
- شهبا، محمد، شریف­زاده، محمدرضاو حسین شاهق(1396)، "عناصر غیرروایتی در فیلم روایتی (بررسی موردی فیلم های آخر بهار و چانکینگ اکسپرس):، نشریه هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، دوره 22، شماره 1، صفحات: 41-50.
- عادل، شهاب­الدین(1389)، تحولات معاصر در مفهوم زمان سینمایی، نشر دانشگاه هنر، تهران.
- فتح طاهری، علی و مهرداد پارسا، 1395، " هستی، زمان و سینما: بررسی تاثیر هانری برگسون بر فلسفه­ی سینمایی ژیل دلوز"، نشریه هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، دوره 21، شماره 1، بهار و تابستان 1395، صفحات: 35-50.
          - ونگ کار-وای (مجموعه مقالات)،گردآورنده :احسان قصری، گروه مترجمان: سعیده طاهری و... ، نشر شورآفرین، تهران
 
لاتین
 
 
-          Bergson, Henri. Creative Evolution. Trans. Arthur Mitchell. London: Macmillan,1954.
 
-          ---. Matter and Memory. Trans. Nancy Margaret Paul and Mary Emily Dowson. London, New York: G. Allen & Unwin; Macmillan, 1911.
 
-          Bogue, Ronald. Deleuze on Cinema. New York: Routledge, 2003.
 
-          Deleuze, Gilles. Cinema 1: The Movement-Image. Trans. Hugh Tomlinson and Barbar Habberjam. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1986. 
 
-          ---. Cinema 2: The Time-Image. Trans. Hugh Tomlinson and Robert Galeta.    Minneapolis: University of Minnesota Press, 1989.
 
-          ---. Difference and Repetition. New York: Columbia University Press, 1994.
 
-          Dissamayake, Winal, and Dorothy Wong. Wong Kar-Wai's Ashes of Time. Hong Kong: Hong Kong University Press, 2003.
 
-          Dissanayake, Wimal. Melodrama and Asian Cinema. Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
 
-          Lacan, Jacques, and Jacques-Alain Miller. The Four Fundamental Concepts of Psycho-Analysis. 1st American ed. New York: Norton, 1978.
 
-          Lalanne, Jean-Marc, et al. Wong Kar-Wai. Paris: Dis-Voir, 1997.
 
-          Moreira Macedo de Carvalho, Ludmila. The ambivalent identity of Wong Kar wai’s cinema. University of Montreal, Juin 2009
 
-          Rayns, Tony. "Poet of Time." Sight and Sound 5.no.9 (1995).
 
-          Tambling, Jeremy. Wong Kar-Wai's Happy Together. Hong Kong: Hong Kong University Press, 2003.
 
-          Teo, Stephen. "Chinese Melodrama : The Wenyi Genre." Traditions in World Cinema. Eds. Linda Badley, R. Barton Palmer and Steven Jay Schneider. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2006. 203-212.
 
-          ---. Wong Kar-Wai. World Directors Series. London: BFI Pub., 2005.
 
-          Tong, Janice. "Chungking Express: Time and Its Displacements." Chinese Films in Focus: 24 New Takes. Ed. Chris Berry. London: BFI Publishin, 2003. 47-55.