فضا‌های دیجیتال و سنت خلق محیط‌های انگاره‌گرایانه در صحنه‌پردازی تئاتر معاصر غرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیاردانشکد‌ه‌ی سینما ـ تئاتر، دانشگاه هنر، تهران

2 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده‌ی هنر ادیان و تمدن‌ها، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار دانشکده‌ی معماری، دانشگاه هنر اصفهان

چکیده

اصطلاح «محیط انگاره‌گرایانه» به فضایی اشاره می‌کند که دارای ظاهر گول‌زننده است و می‌تواند در مخاطب، تصوری غیرواقعی از آنچه واقعاً وجود دارد، ایجاد کند. این سنت از یونان باستان تاکنون استمرار داشته و به شکل‌های مختلفی ساخته شده است. صحنه‌پردازی تئاتر معاصر غرب به مدد تکنولوژی‌های نوین‌، فضاهای دیجیتالی‌ای را ایجاد کرده که به آنها «‌دکور نرم» می‌گویند. این فضا‌ها قادر به خلق محیط‌های انگاره‌گرایانه‌اند و به همراه «‌دکور‌های سخت»، اِمکان‌های اجرایی جدیدی برای کارگردانی و بازیگری به وجود آورده‌اند. هدف اصلی مقاله حاضر، تبیین نقش فضاهای دیجیتال در ‌کمک به خلق محیط‌های انگاره‌گرایانه در صحنه‌پردازی تئاتر معاصر غرب و نیز اِمکان‌های اجرایی جدیدی است که در حوزه‌ی بازیگری و کارگردانی به دست آمده است. در این مسیر، تکیه بر آثاری از جورف اسووبودا، پاول سرمون و مارسل روکا است. روش تحقیق، ‌توصیفی‌ـ تحلیلی بوده و با استناد به منابع کتابخانه‌ای و تصاویر ‌انجام شده است. نقش تصویر متحرک، فناوری تلماتیک و بدن بازیگر، به عنوان ارکان اساسی خلق محیط‌های انگاره‌گرایانه، مطرح است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، تکنولوژی‌های دیجیتال نه‌تنها باعث تعامل و اشتراک‌گذاری فضای داخل و خارج از صحنه برای بازیگری و کارگردانی شده‌اند، بلکه نوید پدید­آمدن مدیوم جدیدی را می‌دهند که شاید بتواند هر آنچه را تئاتر کم دارد و همه‌ی آنچه را سینما نمی‌تواند به دست آورد، محقق ‌کند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Digital Spaces and Tradition of Creating Illusionistic Environments in Western Contemporary Theater Scenography

نویسندگان [English]

  • Esmaeel Shafiee 1
  • Jalil Khalil Azar 2
  • Niloufar Malek 3
1 Assistant Professor, Faculty of Cinema and Theatre, University of Art, Tehran, Iran
2 PhD Student in Art Research, Faculty of art research and Entrepreneurship, Isfahan University of Art, Isfahan, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Architecture, Isfahan University of Art, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

The word “Illusion” in most English dictionaries such as Webster, Oxford, Collins, Longman and also Heritage is being defined as: wrong appearance or deceptive perception of reality, false or illusory understanding of reality. In Encyclopaedia Britannica this word means “false perception, incorrect idea, misrepresentation of a real sensory stimulus, delusion, deceptive image.” By joining this word with the word “Environment” “Illusionistic Environments" is created, referring to a space with a deceptive appearance that can create a false impression of what is really there in the audience. This tradition has continued from ancient Greece and is created in different ways. Thanks to modern technologies, the western contemporary theater scenography has created digital spaces called "soft décors." These spaces can create illusionistic environments and provide new performance possibilities for directors and actors along with "hard décors." Illusionistic environment provides opportunities beyond conventions, symbols and signs through which theater artists try to create a mental picture of reality for the audience using "mental process of spectator". In this environment, the created space can create a deceptive image of reality on its own without the use of mental faculties of spectators. The main objective of this article is to examine the role of digital spaces in creating illusionistic environments in the Western contemporary theater scenography and examine the new performance possibilities achieved in the field of acting and directing. For this purpose, the following questions are considered as the main research questions: A) What is the role of digital spaces in Western contemporary theater scenography in creating illusionistic environments? B) What new performance possibilities in the field of acting and directing at the scene can be provided by digital technology for creating illusionistic environments? After reviewing the databases related to the field of theater, the scientific and valid articles inside and outside of Iran, treatises registered in the Iranian Research Institute for Information Science and Technology, and other databases related to the field of theater, it was observed that some studies solely introduced digital technology and machinism in the theater, and there is no independent article or book with the same goal of the present study. In the process of this research, in addition to explaining the research basics, examinations of the role of digital images, telematics technology and real (not virtual) actor's body as the main elements of illusionistic environments and, on the other hand, the works of recent outstanding scenographers, including "Josef Svoboda" (1920- 2002), "Paul Sermon" (1966- ) and "‌Marcel·lí Antúnez Roca" (1959-) with the aim of achieving their scenography ratio by creating illusionistic environments are further explored. Using the analytical-descriptive method referring to library resources and images, results indicate that digital technologies not only cause interaction and sharing of space inside and outside of the scene for acting and directing, but also they herald the advent of a new medium that may be able to achieve whatever the theater lacks and the cinema cannot achieve.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Illusionistic Environment
  • Digital Spaces
  • Motion Picture
  • Telematics Technology
  • Actor's Body
  • براکت، اسکار گراس ‌(1389)‌، ‌تاریخ تئاتر‌جهان، ترجمه‌ی هوشنگ آزادی‌ور، جلد اول (چ پنجم)؛ جلد دوم (چ چهارم)؛ جلد سوم (چ سوم)، مروارید،‌ تهران‌.

    شائفنر، آندره ‌و دیگران (1383)، دایرةالمعارف پلئیاد: مجموعه‌ی تاریخ نمایش در جهان، ترجمه‌ی نادعلی همدانی و دیگران، جلد اول تا سوم، چاپ اول، نمایش، تهران‌.

    ملک‌‌پور، جمشید (1393)، گزیده‌ای‌از تاریخ نمایش در جهان، چاپ دوم، افراز، تهران.

     

    Aronson, A (2008), Looking into the abyss, Essays on Scenography (Theater: Theory/ Text/ Performance), Universityof Michigan Press, USA.

    Burian, J. M (1974), the Scenography of Josef Svoboda, First Edition, Wesleyan, New York.

    Burian, J. M (1983), Svoboda: Wagner: Josef Svoboda’s Scenography for Richard Wagner’s Operas, First Edition, Wesleyan, New York.

    Burian, J. M (2000), Modern Czech Theatre: Reflector and Conscience of a Nation (Studies Theatre Hist & Culture), First Edition, University Of Iowa Press, Lowa.

    Banes, S & Lepecki, A (2007), The Senses in Performance, First Edition, Publisher: Routledge, New York.

    Benjamin, W (1969), Illuminations: Essays and Reflections, Translated by Harry Zohn, First Edition, Schocken, New York.

    Baudrillard, J (1983), the Ecstasy of Communication, In the Anti- Aesthetic: Essays in Postmodern Culture, Bay Press, Seattle.

    Beacham, R. C (1993), Adolphe Appia: Texts on Theatre, First Edition, Routledge, New York.

    Crisafulli, F (2013), Active light: issues of light in contemporary theatre, First Edition, Create Space Independent Publishing Platform, Dublin.

    Craig, E. G & Chamberlain, F (2008). On the Art of the Theatre, First edition, Routledge, New York.

    Collins, J & Nisbet, A (2010), Theatre and Performance Design: A Reader in Scenography, First Edition, Routledge, New York.

    Dixon, S (2007), Digital Performance, A History of New Media in Theater, Dance, Performance Art, and Installation (Leonardo Book Series), First Edition, The MIT Press, Cambridge.

    Giesekam, G (2007), Staging the Screen, the use of film and video in theatre (Theatre and Performance Practices), First Edition, PalgraveMacmillan, Boston NY.

    Sturken, M & Cartwright, L (2009), Practises of looking, an introduction to visual culture, Second edition, Oxford University Press, New York.

    Vogiatzaki, E & Santorineos, M (2011), Illusionistic Environments – Digital Spaces, Body, Space & Technology, Vol. 10, Issue. 1, pp.4-6.

    Wolfensberger, R (2009), On the Couch – Capturing Audience Experience (A Case Study on Paul Sermon’s Telematic Vision), University of Krems press (The Department for Image Science), Austria.