نگاهی انتقادی به پیشینة داخلی مطالعة موسیقی مردم پسند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار جامعه شناسی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعیِ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تهران

چکیده

چکیده
پژوهش بر روی موسیقی مردم پسند در ایران، در مقایسه با تولید و مصرف این موسیقی، دارای سابقه ای اندک است. فاصلة طولانی میان تولید و مصرف موسیقی مردم پسند تا مطالعه بر روی آن زمانی قابل تامل است که بدانیم علی رغم وجود تجربه هایی در مطالعة موسیقی مردم پسند در ایرانِ سال های اخیر، هنوز شاهدِ انسجام نظری و روش شناختی در اینگونه مطالعات، آنگونه که پس از دهة 1970 میلادی در غرب رخ داده، نیستیم. در مغرب زمین به ویژه از دهة 1970 م.، شاهدِ تاسیسِ حوزة میان رشته ایِ «مطالعات موسیقی مردم پسند» با هویتی مستقل بوده ایم. تجربة غرب نشان می دهد تعین رشته ای این حوزه، پیش شرط اساسی جهت مندی پژوهش بر روی موسیقیِ مردم پسند و انسجام نظری و روش شناختی است. در این مقاله، هدف آن است که با بررسیِ تجربه های مطالعاتیِ داخلی بر روی موسیقی مردم پسند از طریق تحلیل متون انتشار یافتة آنها در نشریات علمیِ منتخب، امکانِ شکل گیری حوزة میان رشته ای «مطالعات موسیقی مردم پسند» در ایران را مورد واکاوی قرار دهیم و به این سوال پاسخ گوییم که چرا تا کنون در ایران مطالعة موسیقی مردم پسند شکلی منسجم و جهت مند نیافته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Critical View to the some Researches on the Popular Music in Iran

نویسنده [English]

  • Reza Samim
Assistant Professor in Sociology, Institute for Social & Cultural Studies, Tehran
چکیده [English]

Research on popular music in Iran has a short history. Perhaps the article “sociology of the music of the masses in Iran”, published in 1980, can be considered as the first methodological and systematic study on the popular music in Iran.  In that article, the researcher, using Marxist and Neo-Marxist approaches to study popular music, provides a general view on the music of the masses of the pre-revolution era in Iran. It is worth mentioning that, ever since the publication of mentioned article, the amount of research conducted on popular music in Iran has been quite low, even though the production and consumption of popular music in Iran has a considerably richer history. Production and consumption of popular music in Iran as a country in transition has a long history. Up to now dsifferent Genres of popular music in Iran has produced such as Pop, Rock, Jazz, Heavy Metal and etc. The history of production and consumption of music in Iran can be traced back to the time of the introduction of technological aspects of the western modernity to Iran;  however, the gap between the production of popular music in its particular sense in Iran, and the concern of researchers for a methodological study of this phenomenon in rather long. Early research on popular music in west almost coincides with the provision of a social context for the production and consumption of popular music. Regardless of the problematic gap between the rise of popular music and the conduct of methodological research on them in Iran, another issue is that these studies are not a theoretical and methodological study. In today’s Iran, despite the expansion of the frontiers of knowledge related to the study of popular music, such as sociology, anthropology, psychology, and educational science, and the establishment of specialized interdisciplinary fields such as musicology and folk musicology in universities and research centers, we do not yet witness the establishment of an interdisciplinary field related to the “popular music studies”, similar to the one which has developed an independent identity in the form of traditional theories and a variety of methodologies for research on popular music in west. This paper aims to study the domestic research experiences on popular music, whose results are generally published in scientific and specialized publications (Such as Mahoor Music Quarterly, University of Tehran Journal of Social Sciences, Iranian Journal of Cultural Researches, University of Tehran Journal of Sociology of Art and Literature, University of Tehran Journal of Fine Arts, Iranian Journal of Sociology) , in order to analyze the possibility of forming the interdisciplinary field of “popular music studies”, and answerthe question, why studies on popular music have not gained a standard form in Iran yet? What is evident from the popular music studies in west is that, determining a field of study in the area of popular music studies is a very essential perquisite for purposeful studies on popular music, and this, in turn, asserts the necessity of forming such an enterprise in Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Popular Music
  • Popular Music Studies
  • Inter-Disciplinary Field
  • textual analysis

مراجع

ایمان، محمدتقی، زنجری، نسیبه و اسکندری پور، ابراهیم (1389)، کندوکاو سیستم معانی ذهنی مصرف کنندگان موسیقی، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، سال سوم، شماره 4، صص 85-112.
بشیر، حسن و سروری زرگر، محمد (1387)، تعامل فرهنگی در موسیقی عامه پسند ایرانی و غربی، مجله جهانی رسانه، شماره 5.
پین، مایکل (1386)، فرهنگ اندیشة انتقادی از روشنگری تا پسامدرنیته، ترجمة پیام یزدانجو، نشر مرکز، تهران.
صمیم، رضا و قاسمی، وحید (1388)،گرایش به مصرف گونه های موسیقی مردم پسند و میزان پرخاشگری در میان دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه اصفهان)، تحقیقات فرهنگی ایران، شماره 8، صص 243-262.
عبداللهیان، حمید و ناظرفصیحی، آزاده (1389)، تحلیل شکل گیری و تحول گونه موسیقی مقاومت در ایران: با تمرکز بر تغییرات گونه شناختی موسیقی مقاومت از 1340 تا 1357 و دهه 1370 و 1380، جامعه شناسی هنر و ادبیات، سال دوم، صص 33-63.
فاطمی، ساسان (1382)، نگاهی گذرا به پیدایش و رشد موسیقی مردم پسند در ایران: از ابتدا تا سال 1357، فصلنامه موسیقی ماهور، شماره 22، صص 27-43.
قاسمی، وحید و میرزایی، آیت ا.. (1385)، جوانان و هنجارهای رسمی و غیر رسمی موسیقی پاپ (پژوهشی در بین جوانان شهر اصفهان)، نامه علوم اجتماعی، شماره 28، صص 98-122.
کوثری، مسعود (1388)، موسیقی زیرزمینی در ایران، جامعه شناسی هنر و ادبیات، شماره اول، صص 127-158.
کوثری، مسعود (1382)، نشانه های موسیقی پاپ (مردم پسند)، نامه پژوهش فرهنگی، سال هفتم، صص5-50.
واحدیان، محمد، محمدزاده، پروین و رستمی، خلیل (1387)، «بررسی ارتباط بین موسیقی و میزان اضطراب در میان دانش آموزان دبیرستان های تلاش شهرستان بجنورد»، پژوهشنامه تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، شماره هفدهم، صص 157-172.
یزدی، مسعود (1386)، تک گویی فرجامین، گام نو، تهران.
Adorno, Theodor (1991), The Culture Industry, ed by J. Bernstein, Routledge, London.
Adorno, Theodor (1976), Introduction to the Sociology of Music, Seabury Press, New York.
Adorno, Theodor and Horkheimer, Max (1979), Dialectic of Enlightment, Verso, London.
Becker, Howard (1963), Outsiders, Free Press of Glenco, New York.
Blacking, John (1973), How Musical is Man?, University of Washington Press, Seattle.
Born, Georgina (1995), Rationalizing Culture, University of California Press, Berkley and London.
Coulthard, Malcolm (1994), Advances in Writing Text Analysis, Routlrdge, London.
Gillet, Charlie (1971), The Sound of the City, Sphere, London.
Green, Lucy (2001), How Popular Musicians Learn: The Way Ahead for Music Education, Cambridge University Press, Cambridge.
Green, Lucy (1997), Music, Gender, Education, Cambridge University Press, Cambridge.
Hesmondhalgh, David. and Negus, Keith (2002), Popular Music Studies, Oxford University Press, New York.
Hirsch, Paul (1990/1972), Processing Fads and Fashions:An Organisation Set Analysis of Culture Industry Systems in S. Frith and Goodwin, A (1990), On Record: Rock, Pop and the written words, Pantheon Books, New York.
Jones, Leroi (1963), Blues People, Marrow Quill, New York.
Keil, Charles (1966). Urban Blues, University of Chicago Press, Chicago.
Laing, Dave (1969), The Sound of our Time, Sheed and Ward, London.
Linberg, Ulf. Gudmundsson, Gestur. Michelsen, Morten. and Weisethaunet, Hans(2005), Rock Criticism from the Beginning: Amusers, Bruisers and Coolheaded Cruisers, New York, Peter long Publishing.
Lomax, Allen (1964), The Penguin Book of American Folk Songs, Penguin, Harmondsworth. Marcus, Greil (1975), Mystery Train, Dotton, New York.
Mellers, Wilfred (1964), Music in a New Found Land, Barrie and Rockcliff, London.
Middleton, Richard (1972), Pop Music and the Blues, Gollancz, London.
Nettl, Bruno. and Seeger, A (2010), Nettl’s Elephant: On the History of Ethnomusicology, University of Illinois Press, Chicago.
Nooshin, Laudan (2005), “Underground, Overground: Rock Music and Youth Discourses in Iran”, Iranian Studies, 38, pp. 32-55.
Oliver, Paul (1969), The Storey of the Blues, Barrie and Rockcliff, London.
Peterson, Richard (1978), The Production of Cultural Change: The Case of Contemporary Country Music, Social Research, 45, pp. 293-314.
Peterson, Richard (1976), The Production of Culture, Sage, London and Beverley Hills.
Riesman, David (1950), Listening to Popular Music, American Quarterly, 2, pp. 359-371.
Small, Christopher (1977), Music, Society, Education, J. Calder, London.
Vulliamy, Graham. and Lee, Edward (1976), Pop Music in School, Cambridge University Press, Cambridge.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار