The representation of female musicians in Qajar paintings

Document Type : Research Paper

Authors

1 art. azad university. tehran. iran

2 Assistant Professor of Art Research, Faculty of Art and Architecture, Science and Research Branch, Islamic Azad University.

3 Assistant Professor of Art. Islamic Azad University. Islamshahr Branch. Islamshar. Iran

Abstract

This study examines female musicians during the Qajar dynasty. The purpose of this article is to find out how female musicians worked in this period. The data provided by this study is based on 118 paintings belonging to that era, which indicate that the number of paintings of female musicians and dancers were more than men. One of the main reasons for the portrayal of women was the order of the kings and the decision of the patron. Although the king was a very decisive factor in this regard, the relation between gender and the musical instruments cannot be fully understood by relying on paintings alone. The elements that can be studied, however, showed that among the common instruments of the Qajar period such as: Tār, Setār, Daf, Naqāra and finger cymbals were seen more in the hands of women whereas the Tonbak, Kamānče and Santour were seen more in the hands of men. In addition to the instruments mentioned, some instruments such as Tanbire Nobān, Dāyere and Čang have only been seen once in the iconographic examples. The Čang became obsolete from the late Safavid, but the illustrator of the book One Thousand and One Nights has depicted a relatively imaginary instrument. In the Qajar period, unlike the previous periods, -such as the Timurid and Safavid, painters were less concerned about drawing with details. In the paintings of this period, the number of mentioned components varies greatly. There are two possible reasons for this negligence: lack of knowledge of Qajar painters about music and instrumental details and drawing the general state of the instruments.  Regarding the instruments, the difference that can be seen compared to the previous eras is showing the perspective, the bowl of instruments, in the paintings.
In this study, only in two paintings, a man performing acrobatic moves and two men dancing together were seen, and also in a painting of Kamal-Al-Molk, “drag queens” were seen. Naturally, considering that the painters mainly depicted the interior of the court and the women's gatherings, the absence of drag queens in such occasions and subsequently paintings, can be justified. However, according to some written sources, sometimes these boys had the privilege to go inside the women’s quarters. In this study, the presence of women in the paintings, was divided into three categories: single, female and mixed gatherings. In the mixed ones, female dancers and musicians were seen around and next to the caliphs, who were probably the king's women. Other paintings depict women in the presence of the caliphs and his guests, a woman in a group of men, and a group of musicians including male and female dancers and musicians. Compared to paintings from previous periods such as the Safavid, it can be said that the above dancers were prostitutes. Numerous dances were also common during this period, and dancing with knives and [wine] glasses was new compared to previous periods. This research is fundamental in terms of purpose, analytical-descriptive in terms of method and historical in terms of nature.

Keywords

References

آژند، یعقوب (1386)، نقاشان دوره قاجار، گلستان هنر شماره9، پاییز،صص 74-81.
آژند، یعقوب (1390)، میرزامحمد‌خان غفاری کمال‌الملک، تهران: انتشارات امیرکبیر، کتابهای جیبی.
پاکباز، رویین (1381)، دایره المعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر.
پاکباز، رویین (1386)، نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، تهران: انتشارات زرین و سیمین.
تاج‌السطنه (1361)، خاطرات تاج‌السلطنه، به کوشش منصوره اتحادیه و سیروس سعدوندیان، تهران: نشر تاریخ ایران.
تولایی، ندا. شیرازی، ماه‌منیر (1393)، مطالعه تطبیقی بازنمایی زنان در مکتب اصفهان دوره صفوی با پیکر‌‌نگاری درباری قاجار، فصلنامه علمی- پژوهشی هنرهای تجسمی نقش‌مایه، سال هشتم، شماره نوزدهم، تابستان،صص 55-70.
جمال‌زاده، محمدعلی (1344)، کمال‌الملک، هنر و مردم، شماره35، بهار،صص 7-19.
خالقی، روح الله (1376)، سرگذشت موسیقی ایران، تهران: انتشارات صفی‌علی‌شاه.
خلیلی، ناصر (1386)، کارهای لاکی، ویراستار انگلیسی: جولیان رابی. ترجمه سودابه رفیعی سخایی. جلد هشتم، تهران: کارنگ.
درویشی، محمدرضا (1384)، دایره‌المعارف سازهای ایران، تهران: مؤسسه فرهنگی_ هنری ماهور.
ذاکرجعفری، نرگس (1397)، نقش کنیزکان رامشگر در موسیقی قرون اولیه اسلامی، زن در فرهنگ و هنر، دوره10، شماره2، تابستان،صص 215-235.
رهبر، ایلناز (1389 الف)، موسیقی به روایت تصاویر دوران صفوی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس.
رهبر، ایلناز (1389 ب)، سازهای زهی در نگارگری ایرانی دوره صفوی. فصلنامه موسیقی ماهور، سال13، شماره49،صص97-129.
رهبر، ایلناز. اسعدی، هومان (1391)، جایگاه بانوان موسیقی‌دان در دوره صفوی، با نگاهی بر تصاویر نگارگری، هنرهای نمایشی و موسیقی، سال دوم، شماره 4، بهار و تابستان،صص 115-132.
رهبر، ایلناز (1398)، آیکونوگرافی موسیقی ایران؛ خطاهای تفسیر، تبیین روش و ارایه راهکار، نشریه هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، دوره24، شماره1، بهار، صص 25-36.
زارعی، محمدابراهیم. شریف‌کاظمی، خدیجه (1393)، مطالعه تأثیر زنان در عرصه هنر موسیقی دوران میانی اسلام بر اساس نقوش سفالی، زن در فرهنگ و هنر، دوره6، شماره4، زمستان،صص 427-444.
شین‌دشتکل، هلنا (1384)، نسخه خطی و مصور هزارویک‌شب، کتاب ماه‌هنر، شماره79-80، بهار،صص 133-140.
صدیقی، نفیسه (1388)، نگاه مادی به زن در نقاشی‌های دوره قاجار، پایان‌نامه کارشناسی ارشد نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س).
فاطمی، ساسان (1380 الف)، مطرب‌ها از صفویه تا مشروطیت (1)، فصلنامه موسیقی ماهور، سال سوم، شماره 12، تابستان،صص 27-39.
فاطمی، ساسان (1380 ب)، مطرب‌ها از صفویه تا مشروطیت (2)، فصلنامه موسیقی ماهور، سال چهارم، شماره 13، پاییز،صص 39-.54.
فاطمی، ساسان (1389)، جایگاه موسیقی‌دانان درباری در دوره‌ی قاجار، فصلنامه موسیقی ماهور، سال سیزدهم، شماره 50، زمستان،صص 111-.141 .
فاطمی، ساسان (1394)، موسیقی، جشن و جنسیت در ایران از دوره قاجار تا اوایل دوره پهلوی، فصلنامه تاریخ نو، ترجمه مصطفی لعل-شاطری، شماره 11، تابستان،صص 81- 117.
کاشانی، فاطمه (1398)، بازتاب تصویری موسیقی در نقاشی‌های دوره قاجار، پایان‌نامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده علوم پایه و فناوری‌های نوین، گروه هنر، دانشگاه آزاد واحد الکترونیکی.
معیرالممالک، دوستعلی‌خان (1361)، یادداشت‌هایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین‌شاه، تهران: نشر تاریخ ایران.
ملکی، توکا (1380)، زنان موسیقی ایران از اسطوره تا امروز، تهران: کتاب خورشید.
Falk, S.J (1973), Qajar paintings. Persian oil paintings of the 18th & 19th centuries, Landan: Faber and Faber Limited Sotheby Park- Bernet Publications.
Robinson, Basil William (1998), Royal Persian painting: The Qajar epoch 1785-1925, Editors: Layla S. Diba, and Maryam Ekhtiar, Brooklyn, New York: Brooklyn museum of art.
Journal of Fine Arts: Performing Arts & Music
Volume 26, Issue 4
December 2021
Pages 63-72

Files

Share

How to cite

Statistics